Τρίτη 25 Σεπτεμβρίου 2012

Ζωντάνεψαν οι μνήμες των προσφύγων

«Πλημμύρισε» από κόσμο και μνήμες η Πλατεία Ευαγγελιστρίας το βράδυ της Δευτέρας, με αφορμή την εκδήλωση του Δήμου Βόλου για τα 90 χρόνια από την καταστροφή της Σμύρνης. Εκατοντάδες κάτοικοι της Νέας Ιωνίας, αλλά και από άλλες περιοχές του ενιαίου Δήμου, μικρασιατικής καταγωγής και όχι μόνο, κατέκλυσαν τον χώρο της πλατείας για να παρακολουθήσουν την εκδήλωση υπό τον τίτλο «Ιωνία 1922 – Ν. Ιωνία 2012: Μνήμες Προσφύγων».
Στον χαιρετισμό του ο Δήμαρχος Βόλου κ. Πάνος Σκοτινιώτης τόνισε ότι το αφιέρωμα στα γεγονότα του 1922 αποτελεί χρέος τιμής και μνήμης προς όλους εκείνους που τα έζησαν, που χάθηκαν στη διάρκειά τους ή επιβιβάστηκαν στα πλοία της φυγής για να έλθουν ως πρόσφυγες στην Ελλάδα. Μεγάλος αριθμός προσφύγων αποβιβάστηκε στο λιμάνι του Βόλου, γεγονός που σφράγισε την εξέλιξη της πόλης τα επόμενα χρόνια. 
Σύμφωνα με τα στοιχεία, 10.000  περίπου πρόσφυγες δηλώθηκαν στα Δημοτολόγια του Βόλου από το 1922 έως το 1924, οπότε ολοκληρώθηκε το κύμα προσφύγων, ενώ στην απογραφή του 1928 καταγράφηκαν περί τους 14.000 πρόσφυγες στην περιοχή. Αρχικά εγκαταστάθηκαν στις περιοχές Παλιά-Παλαιό Λιμεναρχείο,  εκατέρωθεν της οδού Ιωλκού και στη συνοικία Αγίου Κωνσταντίνου. Το 1924 ιδρύθηκε ο Συνοικισμός της Ν. Ιωνίας, όπου έως το 1935 είχαν εγκατασταθεί 6.000 πρόσφυγες (περίπου το 50% του συνολικού αριθμού των προσφύγων, που ήρθαν στο Βόλο), ενώ το 1947 ιδρύθηκε ο Δήμος Ν. Ιωνίας, για καθαρά πολιτικούς λόγους. Η επανένωση της πόλης έγινε το 2011. Άλλοι συνοικισμοί προσφύγων δημιουργήθηκαν στη συνοικία του Αγίου Βασιλείου, στο Παλαιό Λιμεναρχείο, στις Νέες Παγασές, στη Νέα Αγχιάλο, στην Αγριά και την Αρτέμιδα.
«Ο ερχομός τους άλλαξε ριζικά την πληθυσμιακή σύνθεση της πόλης μας και έδωσε εντυπωσιακή ώθηση στην ανάπτυξή της ως δυναμικό οικονομικό και βιομηχανικό κέντρο την περίοδο του Μεσοπολέμου», τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Σκοτινιώτης αναφερόμενος στους πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν στο Βόλο, για να προσθέσει ότι «συνέβαλαν σημαντικά στη διαμόρφωση της πολιτιστικής  φυσιογνωμίας του τόπου μας, διατήρησαν και κοινώνησαν στους συμπολίτες μας την πολιτιστική τους κληρονομιά, χάρις στη δράση των πολιτιστικών τους συλλόγων, προς τους οποίους είμαστε όλοι ευγνώμονες».
Συγκεκριμένα αναφέρθηκε στην Πολιτιστική Εστία Μικρασιατών «Ίωνες», στον Πολιτιστικό Σύλλογο Μικρασιατών «Το Εγγλεζονήσι», στην Ένωση Ποντίων Ν. Μαγνησίας και στον Σύλλογο Καππαδοκών Ν. Μαγνησίας, καθώς επίσης σε πρόσφυγες ερευνητές και συγγραφείς, όπως οι Παναγιώτης Κατσιρέλος, Δημήτρης Κωντσταντάρας – Σταθαράς, Τασούλα Κονταξή, Ελένη Καρτσαγγούλη, Γεωργία Καρακατσοπούλου, Γιώργος Διονυσίου κ.ά., οι οποίοι μέσα από το έργο τους διασώζουν μνήμες από τη ζωή και τις περιπέτειες των προγόνων τους.
Ο κ.Σκοτινιώτης ανακοίνωσε ότι έως τον Δεκέμβριο, σε συνεργασία με τους πολιτιστικούς φορείς των προσφύγων, ο Δήμος Βόλου θα πραγματοποιήσει και άλλες εκδηλώσεις, με στόχο να καθιερωθεί από του χρόνου ένας νέος ετήσιος θεσμός με τίτλο «Μνήμες προσφύγων». Τέλος, υπογράμμισε τη ιδιαίτερη σημασία που δίνει η Δημοτική Αρχή στο χώρο της πλατείας Ευαγγελιστρίας, όπου ολοκληρώθηκαν πρόσφατα σημαντικές παρεμβάσεις ανάπλασης, ώστε να αποτελέσει σημείο αναφοράς και τόπο ιστορικής μνήμης για όλη την πόλη.
Την εκδήλωση «Ιωνία 1922 – Ν. Ιωνία 2012: Μνήμες Προσφύγων» τίμησαν με την παρουσία τους ο Μητροπολίτης Δημητριάδος κ.Ιγνάτιος, οι βουλευτές Αλ. Μεϊκόπουλος, Μ.Χρυσοβελώνη και Π.Μουτσινάς, ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κ.Αγοραστός, ο Αντιπεριφερειάρχης Α.Κοπάνας, οι Αντιδήμαρχοι Βόλου Αν.Οικονόμου, Γ. Γκουντέλιας, Γ.Καουνάς, Φ.Λαμπρινίδης, Π.Πελεκάνος, Χ.Τσαμπάζης, ο Πρόεδρος του ΔΟΠΕΠΑΠ-ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Βόλου Π.Μαβίδης, οι περιφερειακοί σύμβουλοι Κ.Χαλέβας και Γ.Καλτσογιάννης, οι δημοτικοί σύμβουλοι Ν.Μαυρόπουλος, Λ.Μαυρογιάννης, Ε.Τσάμης, Σ.Μπαρτζιώκα, Γ.Κερασιώτης και εκ μέρους της παράταξης «Δρόμοι Συνεργασίας» οι Θ.Κλημόπουλος και Κ.Κουκουβίνος.
Στην εκδήλωση επιχειρήθηκε ένα «πάντρεμα» σπάνιων ντοκουμέντων, λόγου και μουσικής. Προβλήθηκε video αποτελούμενο από συρραφή τεκμηρίων,  το οποίο συνοδεύτηκε από ανάγνωση σχετικών κειμένων και μουσική από ζωντανή ορχήστρα. Συγκεκριμένα, αξιοποιήθηκαν δημοσιευμένα τεκμήρια (μαρτυρίες, οπτικό υλικό) από τις συλλογές των τοπικών συλλόγων και άλλων φορέων, πρωτότυπο υλικό από το αρχείο του Δήμου Βόλου, κείμενα και επιλεγμένη ζωντανή μουσική. Η έρευνα και η επεξεργασία των τεκμηρίων έγινε από τη Δ/νση Μουσείων και η καλλιτεχνική παραγωγή από το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Βόλου.
Ο μουσικός επίλογος από το συγκρότημα του Θανάση Δραγάνη, με γνωστές και αξέχαστες μελωδίες που προέρχονται ή σχετίζονται με τον ελληνισμό της Μικράς Ασίας, ξεσήκωσε τους θεατές σ’ έναν αυθόρμητο χορό με τον οποίο και έπεσε η αυλαία της εκδήλωσης.
Συντελεστές: Σπύρος Μαβίδης (σκηνοθεσία), Αίγλη Δημόγλου (επιλογή και επιμέλεια τεκμηρίων), Θανάσης Δραγάνης (μουσική επιμέλεια), Γιώργος Σουλακούδης, Ιωάννα Τουλούπη, Γιάννης Εμφιετζίδης, Ελισάβετ Μήλτου (καλλιτεχνική επεξεργασία τεκμηρίων), Ιωάννα Τουλούπη (σκηνική επιμέλεια), Κώστας Τατάκος (τεχνικός διευθυντής παραγωγής), Εύα Πρωτοσύγγελου (θεατρολόγος – βοηθός σκηνοθέτη). Τα κείμενα απήγγειλαν οι ηθοποιοί Γιώτα Θεολογίδου, Ειρήνη Κουτρουμάνου, Σπύρος Μαβίδης, Μαρία Μαργαρίτη Χαϊντούτη, ενώ η ορχήστρα αποτελείτο από τους: Ελεάνα Βαρελά (τραγούδι), Γεωργία Λασαδού (τραγούδι), Γιάννη Λίταινα (τραγούδι – κιθάρα), Χρήστο Δασκαλόπουλο (βιολί), Ζήση Γεωργαλιό (κανονάκι), Γιάννη Καραμανιώλα (κοντραμπάσο), Κωνσταντίνο Γεωργίου Σοφία Ηλιάδου (σαντούρι), Θανάσης Δραγάνης (ούτι).


Δεν υπάρχουν σχόλια: