Τετάρτη 25 Αυγούστου 2010

Η Δημοκρατική Συμπολιτεία μας και ο νέος ιστορικός κύκλος (άρθρο στη "Θεσσαλία", 20/6/2010)

Το μεταπολιτευτικό οικονομικό και κοινωνικό μοντέλο της χώρας αντιμετωπίζει πλέον δομική κρίση.  H τραγική διαχείριση της προηγούμενης κυβέρνησης αποτέλεσε τη χαριστική βολή.  Η κυβέρνηση καλείται να διεκπεραιώσει μια πολιτική εθνικής αναγκαιότητας που δεν περιγράφεται με τρέχοντες όρους Αριστεράς - Δεξιάς, όπως εύστοχα επεσήμανε ο Γιάννης Βούλγαρης. Από τις επιλογές που θα γίνουν, εξαρτάται η τύχη της Ελλάδας για δύο - τρεις γενιές. Τώρα λοιπόν είναι η ώρα των ιστορικών διαρθρωτικών αλλαγών για την ανασύνταξη του παραγωγικού ιστού της χώρας και την απελευθέρωση των δημιουργικών δυνάμεων της πραγματικής οικονομίας. Αυτό  φυσικά σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει  ότι μπορεί να γίνει ανεκτή, στο όνομα των μεταρρυθμίσεων, η κατεδάφιση κοινωνικών κατακτήσεων και εργασιακών δικαιωμάτων, και μάλιστα σε μια χώρα με τόσο ασθενές δίχτυ κοινωνικής προστασίας και αλληλεγγύης. 

Στο επίκεντρο των αλλαγών  βρίσκεται το κράτος και η λειτουργία του.  Διότι το αναποτελεσματικό, σπάταλο, πελατειακό και συγκεντρωτικό κράτος αποτελεί τον πυρήνα του ελληνικού προβλήματος.
Σε αυτή τη μεγάλη πρόκληση έρχεται να απαντήσει και το πρόγραμμα «Καλλικράτης». Το μεγάλο  πλεονέκτημα του «Καλλικράτη», παρά την όποια επιμέρους κριτική μπορεί κανείς να διατυπώσει,  είναι ότι για πρώτη φορά επιχειρείται όχι αποσπασματική, αλλά συνολική και συντονισμένη  παρέμβαση σε όλες τις βαθμίδες της αυτοδιοίκησης και της αποκεντρωμένης διοίκησης. Ο ρόλος του «Καλλικράτη», δηλαδή, δεν εξαντλείται απλώς στην επαναθεμελίωση  της αυτοδιοίκησης. Αποτελεί, αντίθετα, συνολικό σχέδιο  για την ανάταξη του κράτους και, μέσω αυτής, για τη βελτίωση της  ανταγωνιστικότητας της χώρας σ’ ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο και απαιτητικό διεθνές περιβάλλον, με την αλλαγή του αναπτυξιακού  προτύπου και την αξιοποίηση των πόρων και του ανθρώπινου δυναμικού.
Στις συνθήκες  αυτές οι δυνάμεις που επιμένουν στα στερεότυπα του παρελθόντος, στην ακινησία και τα παγιωμένα μικροσυμφέροντά τους, θα βλέπουν να χάνεται καθημερινά το έδαφος κάτω από τα πόδια τους. Η πρωτοβουλία για το νέο ιστορικό κύκλο και την ανασύνθεση του πολιτικού σκηνικού ανήκει στις δυνάμεις που  θα μπορέσουν να εκφράσουν τις συνθήκες έκτακτης εθνικής ανάγκης και θα τολμήσουν τις τομές που  χωρίζουν από συνήθειες και νοοτροπίες του παρελθόντος. Και σ’ ό,τι αφορά την Αυτοδιοίκηση, στις δυνάμεις που θα βάλουν τέλος στη βαθμιαία  μετάλλαξη του θεσμού, που από ένας δημοκρατικός λαϊκός θεσμός τείνει να εξελιχθεί  σε κλειστό ολιγαρχικό σχήμα, με καθεστωτικά χαρακτηριστικά και κλειστούς τους διαύλους επικοινωνίας με τους πολίτες και τις πραγματικές ανάγκες τους. 
Με αυτό το πρίσμα θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε και το νέο ιστορικό κύκλο που ανοίγει για το πολεοδομικό μας συγκρότημα, για το νέο μας Δήμο,  για τη δημοκρατική συμπολιτεία μας. Τίποτε δεν μπορεί να είναι όπως χθες.
Τα επόμενα χρόνια ο Βόλος καλείται, και μάλιστα σε εξαιρετικά δυσμενείς οικονομικές συνθήκες, να διαμορφώσει το νέο του πρόσωπο, να βρει τη σύγχρονη ταυτότητά του, να προσδιορίσει το ρόλο του στο μέλλον. Η διαμόρφωση του νέου αναπτυξιακού σχεδίου και η ανάδειξη των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων του στο σύγχρονο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, αποτελεί σύνθετο και δυσχερές εγχείρημα. Στη βάση του σχεδίου αυτού βρίσκεται η πράσινη ανάπτυξη, η καινοτομία-επιχειρηματικότητα, η εκπαίδευση, η κοινωνική προστασία, ο πολιτισμός και η ποιότητα της καθημερινής ζωής μας, στη σύγχρονη ψηφιακή εποχή.
Η  μεταρρύθμιση του «Καλλικράτη» έρχεται σε μια περίοδο όπου βιώνουμε την οδυνηρή  κατάληξη μιας ολόκληρης εποχής. Πιστεύω πως θα αποδειχθεί ο προπομπός της νέας εποχής. Το βέβαιο πάντως είναι ότι τη στιγμή που θα έπρεπε να φουντώνει η γόνιμη αντιπαράθεση προγραμμάτων και ιδεών για το περιεχόμενο και τους στόχους του νέου αναπτυξιακού μας σχεδίου, οι πολίτες έχουν –και δικαιολογημένα- άλλες προτεραιότητες, αφού ζουν με το φόβο και την αγωνία γι’ αυτό που θεωρούν σταθερές του βίου τους (εργασία, εισόδημα, σύνταξη).  Το πρόβλημα επιτείνεται από φαινόμενα στο δημόσιο βίο που προκαλούν οργή στους πολίτες και εντείνουν τη δυσπιστία τους προς το πολιτικό σύστημα.
Ελπίζω, ωστόσο, πως τελικά θα δικαιωθούν όσοι υποστηρίζουν ότι η κρίση αποτελεί ταυτόχρονα και την ευκαιρία για το σοκ αφύπνισης που χρειαζόμασταν. Την ευκαιρία να «αναποδογυρίσουμε το τραπέζι», όπως γράφτηκε, να αναστρέψουμε δηλαδή την κατάσταση. Και πάντως την ευκαιρία να συνειδητοποιήσει ο καθένας μας την ευθύνη του.
«Η αλλαγή ξεκινά όταν κάποιος δει το επόμενο βήμα», έλεγε ένα αμερικανός πολιτικός του 18ου αιώνα. Και το επόμενο βήμα είναι   να βγουν δυναμικά στο προσκήνιο –με αφορμή και τις δημοτικές εκλογές-  όλες οι  αναγεννητικές και δημιουργικές δυνάμεις της τοπικής κοινωνίας, οι νέοι άνθρωποι που ασφυκτιούν στις παραδοσιακές κομματικές λειτουργίες, οι διάσπαρτες, αυθεντικές κινήσεις πολιτών που δραστηριοποιούνται γύρω από ζωτικά προβλήματα, κάθε συμπολίτης που έχει υψηλή   αίσθηση του δημοσίου συμφέροντος και ενδιαφέρεται για την «τιμήν της Πόλεως».
Οι προοδευτικές δυνάμεις είναι εκείνες που κατά βάση έχουν σφραγίσει το σύγχρονο πρόσωπο του πολεοδομικού μας συγκροτήματος. Στις δυνάμεις αυτές πέφτει και το βάρος των πρωτοβουλιών  για μια τέτοια ευρύτατη κοινωνική-αυτοδιοικητική συμμαχία, που θα αξιοποιεί  δημιουργικά, στις νέες συνθήκες, τις καλύτερες παραδόσεις της Δημοκρατικής Συνεργασίας.  Συνεκτικός ιστός, άλλωστε, της  νέας προοδευτικής  πλειοψηφίας δεν θα είναι τόσο η ιστορική μνήμη και οι παραδοσιακές  διαχωριστικές γραμμές, όσο η κοινή οπτική για το μέλλον.

Δεν υπάρχουν σχόλια: