Σάββατο 22 Σεπτεμβρίου 2012

«Μνήμες Προσφύγων» ζωντανεύουν τη Δευτέρα στην Πλατεία Ευαγγελιστρίας

Ενενήντα χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τη φωτιά της Σμύρνης στις 13-14 Σεπτεμβρίου του 1922, και ο Δήμος Βόλου διοργανώνει αφιέρωμα μνήμης και τιμής στα γεγονότα της μικρασιατικής καταστροφής. Η εναρκτήρια εκδήλωση υπό τον τίτλο «Ιωνία 1922 – Ν. Ιωνία 2012: Μνήμες Προσφύγων» θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 24 Σεπτεμβρίου στην Πλατεία Ευαγγελίστριας στη Νέα Ιωνία, στις 8:00 το βράδυ και είναι ελεύθερη για το κοινό. Στο πλαίσιο του αφιερώματος θα ακολουθήσουν και άλλες εκδηλώσεις, σε συνεργασία με τους προσφυγικούς συλλόγους της πόλης.
Στην εκδήλωση της Δευτέρας επιχειρείται ένα «πάντρεμα» σπάνιων ντοκουμέντων, λόγου και μουσικής. Προβάλλεται video αποτελούμενο από συρραφή τεκμηρίων,  το οποίο συνοδεύεται με ανάγνωση σχετικών κειμένων  και μουσική από ζωντανή ορχήστρα. Το αρχειακό υλικό που χρησιμοποιείται αποτελείται από φωτογραφίες, video και ηχητικά ντοκουμέντα. Συγκεκριμένα, αξιοποιούνται δημοσιευμένα τεκμήρια (μαρτυρίες, οπτικό υλικό) από τις συλλογές των τοπικών συλλόγων και άλλων φορέων, πρωτότυπο υλικό από το αρχείο του Δήμου Βόλου, κείμενα και επιλεγμένη ζωντανή μουσική. Η έρευνα και η επεξεργασία των τεκμηρίων έγινε από τη Δ/νση Μουσείων και η καλλιτεχνική παραγωγή από το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Βόλου.
Οι ηθοποιοί και οι μουσικοί, παραλαμβάνουν το υλικό των αρχείων και το παρουσιάζουν στο κοινό δίνοντάς του καλλιτεχνική διάσταση, εκμεταλλευόμενοι στο έπακρο και τις δυνατότητες της τεχνολογίας. Κατά τη διάρκεια της 50λεπτης παράστασης, ζωντανεύει όχι μόνο η Σμύρνη και τα ιστορικά γεγονότα, αλλά και η έλευση των προσφύγων στην πόλη του Βόλου, το παρελθόν τους και το παρόν τους.
Οι δυνατότητες της σύγχρονης τεχνολογίας οδηγούν στο «ζωντάνεμα» εικόνων, προσώπων, γεγονότων που έχει στόχο την κινητοποίηση της μνήμης του θεατή.
Ιδιαίτερο βάρος στην εκδήλωση δίνεται στον Βόλο και τους πρόσφυγες που ήρθαν στην περιοχή τον Σεπτέμβρη του 1922 και αργότερα με την ανταλλαγή του πληθυσμών, όπως πρόσταζε η ειρηνευτική συνθήκη της Λωζάνης. Άλλωστε ο Βόλος υπήρξε από τις λίγες πόλεις εκτός Αθηνών, νησιών και Βορείου Ελλάδος, που δέχτηκε ένα τόσο σημαντικό αριθμό προσφύγων (από 30.046 κατοίκους το 1920 σε 47.892 το 1928). Ο ερχομός τους άλλαξε ριζικά την πληθυσμιακή του σύνθεση κι έδωσε νέα ώθηση στην ανάπτυξή του σε οικονομικό και βιομηχανικό κέντρο την περίοδο του Μεσοπολέμου.
Η επετειακή εκδήλωση θα ξεκινήσει ακριβώς από αυτό: Τον Βόλο του 1922 και τις πρώτες εικόνες που αντίκρισαν οι πρόσφυγες εδώ έως τη δημιουργία της συνοικίας τους, της Νέας Ιωνίας. Κύριο χαρακτηριστικό αλλά και πρωτοτυπία της εκδήλωσης αποτελεί το γεγονός πως σε μεγάλο βαθμό στηρίζεται σε αφηγήσεις προσφύγων πρώτης γενιάς, που γλαφυρά και αφτιασίδωτα, σε πρώτο πρόσωπο, βιωματικά και όχι δραματικά μιλούν για την προσωπική τους περιπέτεια, τις μνήμες από τη ζωή εκεί και τις αναμνήσεις από τον πρώτο καιρό εδώ,
Το αφιέρωμα περιλαμβάνει επίσης αναφορά στην καθημερινή ζωή των προσφύγων, την εξέλιξή τους και την ένταξή τους στην κοινωνική και οικονομική ζωή της νέας τους πατρίδας. Στη συνέχεια, φωτογραφίες των Σμυρνιών της Νέας Ιωνίας από τα πιστοποιητικά πολιτογράφησης προσφύγων και η προβολή ντοκουμέντων για τα πρώτα σπίτια, τη δημιουργία του προσφυγικού συνοικισμού και της εκκλησίας της Ευαγγελίστριας έως τη σύσταση του Δήμου Ν. Ιωνίας και τη μεγάλη «Νίκη» του 1960 θα παρουσιάσουν τη συνέχεια της ζωής.
Ο μουσικός επίλογος από το συγκρότημα του Θανάση Δραγάνη θα κλείσει το αφιέρωμα με γνωστές και αξέχαστες μελωδίες που προέρχονται ή σχετίζονται με τον ελληνισμό της Μικράς Ασίας, αποδίδοντας μουσικά τον αισιόδοξο τόνο του λόγου ενός πρόσφυγα που διέσωσε στο ημερολόγιό του ο επίσης Σμυρνιός Γιώργος Σεφέρης: «Κι αν μας έπεσαν τα δαχτυλίδια, μας έμειναν τα δάχτυλα».
Για το σχεδιασμό της  εκδήλωσης συνεργάζονται: Σπύρος Μαβίδης (σκηνοθεσία), Αίγλη Δημόγλου (επιλογή και επιμέλεια τεκμηρίων), Θανάσης Δραγάνης (μουσική επιμέλεια), Γιώργος Σουλακούδης, Ιωάννα Τουλούπη, Γιάννης Εμφιετζίδης, Ελισάβετ Μήλτου (καλλιτεχνική επεξεργασία τεκμηρίων), Ιωάννα Τουλούπη (σκηνική επιμέλεια), Κώστας Τατάκος (τεχνικός διευθυντής παραγωγής), Εύα Πρωτοσύγγελου (θεατρολόγος – βοηθός σκηνοθέτη).
Απαγγέλλουν οι ηθοποιοί: Γιώτα Θεολογίδου, Ειρήνη Κουτρουμάνου, Σπύρος Μαβίδης, Μαρία Μαργαρίτη Χαϊντούτη.
Η ορχήστρα αποτελείται από τους: Ελεάνα Βαρελά (τραγούδι), Γεωργία Λασαδού (τραγούδι), Γιάννη Λίταινα (τραγούδι – κιθάρα), Χρήστο Δασκαλόπουλο (βιολί), Ζήση Γεωργαλιό (κανονάκι), Γιάννη Καραμανιώλα (κοντραμπάσο), Κωνσταντίνο Γεωργίου Σοφία Ηλιάδου (σαντούρι), Θανάσης Δραγάνης (ούτι).

Δεν υπάρχουν σχόλια: