Κυριακή 5 Αυγούστου 2012

Ο Άγ. Λαυρέντιος οικισμός - πρότυπο στην επεξεργασία λυμάτων

Με καθολική συναίνεση των κατοίκων του χωριού, η ΔΕΥΑΜΒ προχωρά πλέον στην πιλοτική εφαρμογή εξειδικευμένης τεχνολογίας συλλογής, μεταφοράς και επεξεργασίας λυμάτων στον Άγιο Λαυρέντιο.   Πρόκειται για έναν εναλλακτικό τρόπο αποκεντρωμένης διαχείρισης των οικιακών υγρών αποβλήτων, που μπορεί να εφαρμοστεί στους μικρούς ορεινούς οικισμούς, ο οποίος βρίσκεται σε πλήρη συμφωνία με τη σχετική κοινοτική οδηγία και έχει εξασφαλισμένη τη συναίνεση οικολογικών κινήσεων και οργανώσεων.
Η πρόταση παρουσιάστηκε στην τοπική κοινωνία την Τετάρτη το απόγευμα, σε συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στην πλατεία του Αγίου Λαυρεντίου (φωτό) και χαρακτηρίστηκε από τη μαζική συμμετοχή των κατοίκων του χωριού και το αυξημένο ενδιαφέρον τους. Η παρουσίαση της πρωτοποριακής τεχνολογίας έγινε από τον καθηγητή του Τμήματος Διαχείρισης Αστικών Υδάτινων Πόρων του Τεχνικού Πανεπιστημίου Βερολίνου A. Grohman, παρουσία του Δημάρχου Βόλου και Προέδρου Δ.Σ. της ΔΕΥΑΜΒ κ. Πάνου Σκοτινιώτη.
Την εκδήλωση άνοιξε ο Πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Γ.Αγαπητός, ο οποίος χαιρέτισε την πρωτοβουλία της ΔΕΥΑΜΒ και ευχαρίστησε τον κ. Grohman για το ανιδιοτελές ενδιαφέρον για τον Άγιο Λαυρέντιο.
Στη συνέχεια ο κ. Σκοτινιώτης, αναφερόμενος στην απόφαση της ΔΕΥΑΜΒ να προχωρήσει στην πιλοτική εφαρμογή του συστήματος, τόνισε ότι η πρωτοβουλία εντάσσεται στο πλαίσιο της προωθημένης περιβαλλοντικής πολιτικής που υλοποιεί η Επιχείρηση, προκειμένου να δοθούν λύσεις σε χρόνια, πιεστικά προβλήματα, χωρίς μεγάλο κόστος και περιβαλλοντική επιβάρυνση. «Πιστεύουμε πως αξίζει να καινοτομήσουμε στο Πήλιο, καθιστώντας τον Άγιο Λαυρέντη οικισμό πρότυπο στην επεξεργασία λυμάτων. Με την εφαρμογή της συγκεκριμένης τεχνολογίας προστατεύουμε το φυσικό τοπίο και διασφαλίζουμε υγιεινό περιβάλλον για τους κατοίκους και τους επισκέπτες», τόνισε χαρακτηριστικά. «Στόχος μας πλέον», πρόσθεσε ο κ.Σκοτινιώτης, «είναι να πείσουμε την ελληνική Πολιτεία να χρηματοδοτήσει το εναλλακτικό σύστημα, όπως γίνεται και με τα συμβατικά».
Από την πλευρά του ο κ. Grohman εξέφρασε την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι οι επιστημονικές ιδέες βρίσκουν ανταπόκριση και έκανε αναλυτική περιγραφή του τρόπου κατασκευής και λειτουργίας του έργου, δίνοντας λεπτομερείς απαντήσεις στις απορίες και τα ερωτήματα που διατυπώθηκαν από τους κατοίκους.
Στην ενημερωτική συνάντηση, στην οποία έλαβαν μέρος μαζικά οι κάτοικοι του Αγίου Λαυρεντίου, συμμετείχαν οι Αντιδήμαρχοι Ν.Οικονόμου και Ν.Στόικος, ο Αντιπρόεδρος της ΔΕΥΑΜΒ Λ.Μαυρογιάννης, οι δημοτικοί σύμβουλοι Η.Ξηριακιάς, Σ. Χαλκιάς και Στ. Κούντριας,  μέλη του Συμβουλίου της Τοπικής Κοινότητας, η Γενική Διευθύντρια της ΔΕΥΑΜΒ Αν. Κολιού και ο Διευθυντής Προγραμματισμού και Ανάπτυξης Γ.Κομνηνάκης. Σημειώνεται τέλος ότι την παρουσίαση παρακολούθησαν ο Δήμαρχος Ζαγοράς-Μουρεσίου Γ. Αντώνογλου, μέλη της Τοπικής Πολιτικής Κίνησης των Οικολόγων Πράσινων Μαγνησίας αλλά και κάτοικοι από άλλα χωριά του Πηλίου.

Το πρόβλημα
Η εκτεταμένη και μακροχρόνια χρήση απορροφητικών βόθρων στον Άγιο Λαυρέντιο έχει αποδεδειγμένα συντελέσει στη ρύπανση της περιοχής. Το φαινόμενο της επιφανειακής απορροής βοθρολυμάτων στους αύλακες ομβρίων των καλντεριμιών γίνεται αντιληπτό από όλους, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες, καθώς τότε η δυσοσμία είναι εντονότερη. Η κατάσταση αυτή δημιουργεί αντιαισθητικές και ανθυγιεινές συνθήκες τόσο για τους κατοίκους όσο και για τους επισκέπτες του χωριού.

Ανέφικτη η συμβατική λύση
Στον Άγιο Λαυρέντιο εξαιτίας της γεωμορφολογίας (ορεινός οικισμός) και της μεγάλης απόστασης από την κεντρική εγκαταστάση επεξεργασίας λυμάτων (ΕΕΛ) της πόλης του Βόλου, δεν είναι δυνατή η κατασκευή συμβατικού δικτύου αποχέτευσης και η σύνδεσή του με την κεντρική ΕΕΛ, που θα αντιμετώπιζε το πρόβλημα.

Η εναλλακτική λύση
Σε τέτοιες περιπτώσεις διεθνώς, αλλά πλέον όλο και συχνότερα και στην Ελλάδα, εφαρμόζονται εναλλακτικές μέθοδοι αποκεντρωμένης επεξεργασίας με τις οποίες επιτυγχάνεται ποιότητα εκροής συγκρίσιμη με αυτή των μεγάλων κεντρικών μονάδων επεξεργασίας λυμάτων, με δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης του βιολογικώς επεξεργασμένου λύματος για πυρόσβεση ή/και για άρδευση. Τέτοια έργα αποτελούνται από τρία
τμήματα:
Το δίκτυο συλλογής λυμάτων
Το δίκτυο μεταφοράς λυμάτων
Το αποκεντρωμένο σύστημα επεξεργασίας λυμάτων, στον οικισμό ή σε μικρή απόσταση από αυτόν

To πιλοτικό πρόγραμμα του Αγίου Λαυρεντίου
Το ΔΣ της ΔΕΥΑΜΒ, αντιλαμβανόμενο την σπουδαιότητα της αποκεντρωμένης διαχείρισης λυμάτων, ενέκρινε στις 13/6/2011 με την υπ. αρ. 113 απόφασή του την εκπόνηση μελέτης για την εφαρμογή πιλοτικού προγράμματος με τίτλο: «Ενιαίο Δίκτυο Συλλογής Λυμάτων στην περιοχή του Αγ. Λαυρεντίου» καθώς και την διερεύνηση χρηματοδότησής του. Η ΔΕΥΑΜΒ σε συνεργασία με τον καθηγητή του Τεχνικού Πανεπιστημίου του Βερολίνου κ.
Α. Γκρώμαν, πρόκειται να αρχίσει άμεσα τη συλλογή των απαραίτητων για την μελέτη στοιχείων καθώς και την διερεύνηση πηγών χρηματοδότησης.
Το έργο θα περιλαμβάνει: Α) την κατασκευή ενιαίου δικτύου συλλογής και μεταφοράς λυμάτων (βόθρων και αγωγών) και B) την κατασκευή αποκεντρωμένης εγκατάστασης επεξεργασίας λυμάτων. Το πιλοτικό πρόγραμμα θα ενσωματώνει βόθρους με αγωγούς σε ένα ενιαίο δίκτυο συλλογής λυμάτων, ενώ και το δίκτυο μεταφοράς λυμάτων θα είναι μέρος του
ενιαίου δικτύου συλλογής, αφού η ΕΕΛ θα είναι κοντά στον οικισμό.
Στο πιλοτικό πρόγραμμα θα ενταχθεί αρχικά ένας μικρός αριθμός κατοικιών ή/και ξενοδοχείων και κέντρων εστίασης. Μελλοντικά, αφού αποκτηθούν στοιχεία από την λειτουργία του πιλοτικού έργου, με βάση τα οποία θα χαραχθεί, θα διαστασιολογηθεί και θα κατασκευαστεί το δίκτυο στο σύνολό του, προβλέπεται να γίνει η σύνδεση ολόκληρης της κοινότητας.
Μετά την ολοκλήρωση του δικτύου, όταν γενικά η κατασκευή των έργων συλλογής και επεξεργασίας λυμάτων σε μικρούς οικισμούς θα χρηματοδοτείται, η σύνδεση στο δίκτυο θα είναι υποχρεωτική για όλα τα ακίνητα. Το ακριβές κόστος σύνδεσης στο δίκτυο θα προκύψει μετά την ολοκλήρωση του πιλοτικού προγράμματος, για την συμμετοχή στο οποίο δεν θα επιβαρυνθεί κανένας ιδιώτης. Προβλέπεται ότι το κόστος σύνδεσης που θα επιβαρύνει μελλοντικά τον ιδιώτη θα είναι μειωμένο, εφόσον παραδίδει στεγανό βόθρο προς χρήση στο ενιαίο δίκτυο συλλογής λυμάτων.

Α) Tο ενιαίο δίκτυο συλλογής λυμάτων (Βόθρων και Αγωγών)
Το κατ’ αρχήν εναλλακτικό σχέδιο αποχέτευσης για τον Άγιο Λαυρέντιο περιλαμβάνει τη χρήση αγωγών βαρύτητας μικρής διατομής και βάθους, που θα ακολουθούν την κλίση του εδάφους και θα δέχονται τα λύματα από την υπερχείλιση των υφιστάμενων βόθρων, οι οποίοι θα πρέπει να στεγανοποιηθούν. Οι στεγανοποιημένοι βόθροι θα εκκενώνονται πλέον κάθε ένα ή δύο χρόνια. Η δε καθιζάνουσα λυματολάσπη θα μεταφέρεται σε κεντρική μονάδα για παραγωγή βιοαερίου. Η εκκένωση μπορεί να πραγματοποιείται τον χειμώνα, ώστε το καλοκαίρι τα βυτία θα είναι διαθέσιμα για την εξυπηρέτηση εκτάκτων πυροσβεστικών αναγκών.

Στα πλεονεκτήματα περιλαμβάνονται:
• Γρήγορη και οικονομική κατασκευή
• Εξετάζεται και το ενδεχόμενο δωρεάν προσφοράς κατασκευής από τοπικές εταιρίες της Μαγνησίας, όπως συνέβη σε ένα μικρό πιλοτικό
• Κατάργηση των φρεατίων επίσκεψης και των εισροών στο δίκτυο
• Πρωτοβάθμια επεξεργασία λυμάτων, με αποτέλεσμα την μείωση των απαιτήσεων χώρου και δαπάνης λειτουργίας και συντήρησης της ΕΕΛ.
• Σχετικά απλή και οικονομική λειτουργία και συντήρηση του δικτύου αποχέτευσης.

Στις δυσκολίες, που ενδεχομένως να προκύψουν και θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με το πιλοτικό πρόγραμμα περιλαμβάνονται:
• Το ενδεχόμενο δυσοσμίας, εξαιτίας αναερόβιων συνθηκών στους στεγανούς σηπτικούς βόθρους.
• Το ενδεχόμενο παγώματος του λύματος σε αβαθείς αγωγούς σε περιόδους παγετού.
• Η συλλογή και απομάκρυνση των ιζημάτων από τους βόθρους

Β) Η αποκεντρωμένη εγκατάσταση επεξεργασίας λυμάτων
Η υπερχείλιση των βόθρων θα οδηγείται σε μικρής έκτασης φυσικό σύστημα
επεξεργασίας λυμάτων (τεχνητός υγροβιότοπος), από όπου το επεξεργασμένο λύμα θα μπορεί να επαναχρησιμοποιείται για πυρόσβεση ή/και για άρδευση μετά από κατάλληλη μελέτη. Μετά από πρόταση του προέδρου της κοινότητας Αγ. Λαυρεντίου κ. Ι. Αγαπητού και αυτοψία κλιμακίου της ΔΕΥΑΜΒ ως καταλληλότερος χώρος εγκατάστασης του πιλοτικού υγροβιότοπου κρίθηκε να είναι ο κοινοτικός χώρος δίπλα στο
εξωκλήσι του Αγίου Νικολάου.

Παραδείγματα αντίστοιχων ΕΕΛ
Τέτοιου είδους συστήματα λειτουργούν σε πλήθος αντίστοιχων με τον Άγιο Λαυρέντιο οικισμών στην Γερμανία, από όπου ξεκίνησε η συγκεκριμένη τεχνολογία, όπως για παράδειγμα στο Silkerode (Blumberg-Engineers), σε πλήθος άλλων ξένων περιοχών π.χ. στο Albondon της Νότιας Ισπανίας, στο Evieu της Γαλλίας. Αλλά και στην Ελλάδα με χωροθέτηση των ΕΕΛ στα όρια των οικισμών και χρηματοδότηση από ΠΕΠ, Θησέα ή/και ίδιους Πόρους στον Δήμο Πρεσπών, για παράδειγμα, σε περιοχή με ιδιαίτερη περιβαλλοντική αξία που προστατεύεται από πολυάριθμες εθνικές και διεθνείς συμβάσεις, όπου η εγκατάσταση επεξεργασίας λυμάτων των Δ.Δ. Καλλιθέας - Λευκώνα του Δήμου, καλύπτει αποδοτικά τις ανάγκες των δύο οικισμών (δυναμικότητας 600 ισοδύναμων κατοίκων, ι.κ. με χρηματοδότηση από το ΠΕΠ Δυτικής Μακεδονίας), στην κοινότητα Γοματίου Ν. Χαλκιδικής (δυναμικότητας 800 ι.κ.), στον Ν.Οικισμό του Ν. Καστοριάς.

Πλεονεκτήματα τεχνητών υγροβιότοπων
- Χαμηλότερο κόστος κατασκευής & λειτουργίας
- Εναρμόνιση με το φυσικό περιβάλλον
- Επαναχρησιμοποίηση νερού
- Προστασία Περιβάλλοντος

Δεν υπάρχουν σχόλια: