Κυριακή 23 Φεβρουαρίου 2014

"Η Καθαριότητα σήμερα και η ατζέντα της επόμενης μέρας", της Νατάσας Οικονόμου, Αντιδημάρχου Βόλου

H Καθαριότητα στο Δήμο Βόλου, ένα θέμα μείζονος ενδιαφέροντος για τους δημότες, συζητείται την Τρίτη 25 Φεβρουαρίου στην Επιτροπή Διαβούλευσης. Με την πεποίθηση ότι είναι υποχρέωσή μας να λογοδοτούμε για τη λειτουργία των δημοτικών Υπηρεσιών, στην οποία οι δημότες πρέπει να έχουν ουσιαστικό λόγο, πόσω μάλλον, όταν πρόκειται για μία ανταποδοτική υπηρεσία, επιδιώκουμε μίαειλικρινή συζήτηση, σε ένα θεσμικό όργανο με αντιπροσωπευτική κοινωνική εκπροσώπηση, όπου θα γίνει, για πρώτη φορά, μία, όσο το δυνατό, ολοκληρωμένη παρουσίαση της Καθαριότητας και των μελλοντικών της δυνατοτήτων.
Η Καθαριότητα είναι ένα εύκολο θέμα για επικοινωνιακή εκμετάλλευση, καθώς η ευρύτητα και η φύση του αντικειμένου της, εν πολλοίς άγνωστα στους δημότες, καθιστούν δύσκολη τη σαφή και αντικειμενική αποτίμηση του έργου της, ευνοούν τη διατύπωση αυθαίρετων απόψεων και αφοριστικών κρίσεων για τη λειτουργία της, με ατεκμηρίωτα και συχνά στρεβλά επιχειρήματα.
Σε μία περίοδο, κατά την οποία έχουν ανατραπεί οι σταθερές στη ζωή των πολιτών και στη λειτουργία των Δήμων και το μέλλον δε διαγράφεται ευοίωνο,ενόψει, δε, προεκλογικής περιόδου, βρίσκει πρόσφορο έδαφος ο λαϊκισμός, είναι η κατάλληλη στιγμή για την έναρξη μίας σοβαρής συζήτησης για το τι είναι η Υπηρεσία Καθαριότητας, ποιο το έργο και η κοινωνική της προσφορά, καθώς επιτελεί ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων, πέραν των άμεσα συνδεόμενων με την καθαριότητα, όπως είναι η κάλυψη της Πολιτικής Προστασίας και η υλοποίηση δράσεων για τη συνδρομή άλλων φορέων και Υπηρεσιών, και πώς διαγράφονται οι προοπτικές της.
Μετά την πολύτιμη εμπειρία των δύο πρώτων χρόνων, υλοποιήθηκε, το 2013, η εσωτερική αναδιάρθρωση της Υπηρεσίας, με στόχο τη συνέχιση της απρόσκοπτης λειτουργίας της, την αποφυγή του κινδύνου να βρεθεί σε αδιέξοδο και τη μεγαλύτερη δυνατή ανταποδοτικότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, με την επίτευξη οικονομικών κλίμακας. Με γνώμονα την ενιαία λειτουργία της, βασική αρχή για την αναδιάρθρωση αποτέλεσε η εμπλοκή – διασύνδεση, στο μέτρο του δυνατού, των οργανικών μονάδων όλων των δημοτικών ενοτήτων.
Με «μάχιμο» προσωπικό 45 οδηγών και 106 εργατών, στα τέλη 2013, μεαύξηση του κύκλου εργασιών (επέκταση της ανακύκλωσης σε όλο το Δήμο, λειτουργία υπόγειων κάδων κλπ), χωρίς ούτε ένα συμβασιούχο, στην ιδιαίτερα δύσκολη, λόγω αυξημένων αναγκών, θερινή περίοδο, με συνεχείς ανατροπές στο καθημερινό της πρόγραμμα, λόγω έκτακτων αναγκών (πχ ασθένειες) και απρόβλεπτων βλαβών στα οχήματα, λόγω της παλαιότητας και της πολυχρησίας τους,η Υπηρεσία κατόρθωσε να ανταποκριθεί με επάρκεια στις υποχρεώσεις της, υλοποιώντας, έστω και με αδυναμίες, όλο τον κύκλο δράσεών της.
Η παράθεση ορισμένων μόνο αριθμητικών δεδομένων (καταγεγραμμένα με αναλυτικά στοιχεία) είναι ενδεικτική του όγκου των εργασιών που έφερε σε πέρας το προσωπικό, καταβάλλοντας ευσυνείδητη και συνεχή προσπάθεια. Ο συνολικός όγκος παραχθέντων απορριμμάτων και ανακυκλώσιμων υλικών, το 2013, ανήλθε στις 70.000 τόνουςΟ Δήμος μας παρουσιάζει ανάλογο ποσοστό με τον ελληνικό μέσο όρο. Σε εθνικό επίπεδο, η παραγωγή απορριμμάτων υπολογίζεται στο 1 – 1,4kg/κάτοικο/ημέρα. Ο Δήμος Βόλου κινείται στα ίδια επίπεδα, ο μέσος όρος, για την τριετία 2011 – 2013, είναι 1,37kg/κάτοικο/ημέρα. Για την αποκομιδή τους, την προηγούμενη χρονιά, πέρα από τους κάδους, έγιναν 13.273 παρεμβάσεις για την αποκομιδή εστιών (κλαδιών, ογκωδών αντικειμένων κλπ). Επίσης, 132 παρεμβάσεις για τον καθαρισμό οικοπέδων και οικιών, ρεμάτων, παράνομων χωματερών, για διαμορφώσεις ακτών, μετά από έντονες καιρικές συνθήκες, και αγροτικών δρόμων. Η παλαιότητα του εξοπλισμού δυσχέραινε το έργο της Υπηρεσίας. Υλοποιήθηκαν 2.034 επισκευές κάδων, ενώ, όσον αφορά στα οχήματα – μηχανήματα έργου, από τα οποία το 60% έχει παλαιότητα που υπερβαίνει τα 10 και φτάνει ως τα 25 χρόνια, έγιναν 1.540 επισκευές από το συνεργείο της Υπηρεσίας.
Βασική αδυναμία της Υπηρεσίας αποτελεί ο καθαρισμός κοινόχρηστων χώρων, λόγω της έλλειψης προσωπικού. Η αρμοδιότητα καλύπτεται εκ περιτροπής από 16 εργαζόμενους στην ενότητα του Βόλου, 8 στη Ν. Ιωνία και από 2 – 4 ανά χωρική ενότητα. Οι ίδιοι εργαζόμενοι έχουν και την ευθύνη του καθαρισμού των 14 λαϊκών αγορών, των ακτών τους καλοκαιρινούς μήνες (53 χλμ. παραλιακό μέτωπο) κλπ.
Για την ανταπόκριση της Υπηρεσίας στις ανάγκες των δημοτών, το 2013, χορηγήθηκε μόνο ένα μικρό μέρος από τις άδειες που δικαιούται το προσωπικό. Σε 145 εργαζομένους οφείλονται από 1 ως 33 μέρες.
Όσον αφορά στα οικονομικά δεδομένα, η Καθαριότητα παρουσιάζεται ελλειμματική, λόγω της οικονομικής αδυναμίας των δημοτών και της αύξησης των λειτουργικών δαπανών και του κύκλου εργασιών. Από τα αντικειμενικά προϋπολογισθέντα για το 2013 έσοδα, ύψους 13,9 εκατ. ευρώ, που καλύπτουν την Υπηρεσία Καθαριότητας, αλλά και του Ηλεκτροφωτισμού, τα πραγματικά εισπραχθέντα έφτασαν τα 12,8 εκατ. ευρώ. Για να μην οδηγηθούμε σε αδιέξοδο, επιλέχθηκε η υλοποίηση των απολύτως απαραίτητων δαπανών και η αναστολή των επενδύσεων, η έλλειψη των οποίων, όμως, δε βοηθά στην ομαλή λειτουργία της.
Στη δεδομένη δυσμενή οικονομική συγκυρία, οι διέξοδοι για την επιβίωση και την ασφαλή προοπτική της Υπηρεσίας θα πρέπει να αναζητηθούν σε δύο κατευθύνσεις, στην ευαισθητοποίηση των δημοτών και την αποδοτικότερη συνεργασία τους με την Υπηρεσία και στην προσπάθεια για αύξηση των πόρων της, με την αξιοποίηση του νέου ΕΣΠΑ και τη δυναμική προώθηση της ανακύκλωσης.
Αυτή είναι η ατζέντα της επόμενης μέρας, για τη διασφάλιση της λειτουργίας της Καθαριότητας, της πιο μάχιμης και κοντινής στους πολίτες Υπηρεσίας, που επηρεάζει καθοριστικά την καθημερινότητα και την ποιότητα της ζωής τους. Σε αυτό το πλαίσιο, απαιτείται να ανοίξει μία δημόσια συζήτηση, με γνώμονα το μεγαλύτερο δυνατό όφελος της τοπικής κοινωνίας, για το τι καθαριότητα θέλουμε και με ουσιαστικές προτάσεις για την ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων με περιβαλλοντικά αποδεκτές λύσεις.

Δεν υπάρχουν σχόλια: